Cornelis de Bie - Cornelis de Bie - Wikipedia
Cornelis de Bie | |
---|---|
Cornelis de Bie od Gonzales Coques | |
narozený | lhář | 10. února 1627
Zemřel | C. 1712-1715 (ve věku 85–88) |
obsazení | Básník, spisovatel, politik, knihkupec, notář |
Alma mater | University of Leuven |
Doba | 17. století |
Žánr | drama, historie umění, Znak knihy |
Pozoruhodné práce | Het Gulden Cabinet |
Podpis |
Cornelis de Bie (10. února 1627 - C. 1712-1715) byl vlámský rederijker, básník, právník a menší politik z lhář Je autorem přibližně 64 děl, většinou komedie. Dnes je mezinárodně známý svými životopisnými skicemi vlámských a nizozemských malířů Het Gulden Cabinet der Edel Vry Schilderconst (Zlatý kabinet ctihodného malířského umění zdarma), poprvé vytištěno v roce 1662.
Životopis
Byl synem malíře Adriaan de Bie[1] a člen Komora rétoriky v Lier známé jako den Groeyenden Boom. Po studiu na propedeuse na Filozofické fakultě UK University of Leuven, vrátil se k lhář kde se stal a notář a knihkupec. Byl dvakrát ženatý: poprvé s Elisabeth Smitsovou, která zemřela v roce 1662, a podruhé s Isabellou Caelheytovou, která zemřela v roce 1706. Měl osm dětí, z každé manželky čtyři. Zemřel po roce 1712 a před 1715.
Het Gulden Cabinet der Edel Vry Schilderconst (1662)
Když vydavatel Jan Meyssen požádal Cornelise de Bie, aby napsal knihu o malířích, začal psát nejdůležitější nizozemskou knihu o malířích sedmnáctého století. Tato kniha biografií umělců navazuje na tradice Karel van Mander je Schilder-Boeck a Giorgio Vasari je Vite. Použil životopisný materiál z Karel van Mander a Giorgio Vasari Význam této práce je však v tom, že je to jediná známá biografie pro mnoho malířů sedmnáctého století, kteří byli aktivní po období Vasariho a van Mandera. Protože je psán ve verši, je dnes obtížné jej číst, ale má více než 500 stran a zahrnuje rytiny více než 50 malířů z dobových obrazů a kreseb. Byl důležitým zdrojem pro Arnold Houbraken, který na něj odkazuje jako K. de Bie, zkratka pro Kornelis de Bie.
Práce byla poprvé publikována v roce 1662 v Antverpy a De Bie připravil druhé vydání díla, ale to nikdy nebylo publikováno a rukopis je nyní v Koninklijk Bibliotheek van België (Královská knihovna v Belgii) v Brusel. Práce zahrnovala biografie malířů, sochařů a architektů, jak již zemřelých, tak žijících. Většina práce je napsána ve verších, a proto je spíše a chvalozpěv. Celý název práce je Het Gulden Cabinet vande edele vry Schilder-Const, Ontsloten door den lanck ghewenschten Vrede tusschen de twee machtighe Croonen van Spaignien en Vrancryck, Waer-inne begrepen is den ontsterffelijcken loff vande vermaerste Constminnende Geesten ende af-gebeldt, verciert met veel vermakelijcke Rijmen ende Spreucken. Existují také náznaky, že byl rychle nastaven a vytištěn, a proto je možné, že to bylo míněno hlavně jako komerční dílo.
Poezie versus historická přesnost
Stejně jako Vasari a Van Mander před ním jsou i De Bieho životopisy popretkávané zábavnými anekdotami. Ačkoli takové literární motivy patří k dlouhé rétorické tradici, mnoho z těchto příběhů bylo předními historiky v 19. století označeno jako „historicky nespolehlivé“ a teprve nedávno byly některé z nich obnoveny. Protože však byly také často jediným přežívajícím zdrojem informací o určitých malířích, tyto příběhy se vždy opakovaly jako tvrdá fakta o životě jiný malíři objevující se v příbězích. Příkladem je, když Cornelis de Bie popisuje učňovská místa, která byla považována za nepravděpodobnou, protože umělec maloval v úplně jiném žánru než učitel. Příkladem je De Bieho prohlášení Philips Wouwerman cvičil s Frans Hals.[2] Pozdější historici tvrdili, že je to nepravděpodobné, protože Wouwerman maloval krajiny koňmi a Hals byl malíř portrétů. Dnes to někteří považují za nepravděpodobné, ačkoli Hals měl zjevně velkou dílnu a ujal se svých synů i dalších žáků.
Funguje
Próza
- Het Gulden Cabinet der Edel Vry Schilderconst[3] (1662) (dotisk: 1971)
- D'omghekeerde maet der liefde.[4] (1663)
- Faems Weer-galm der Neder-duytsche poësie[5] (1670)
- Den weerschijn van 't leven in de doodt. (1680?)
- Het sout der sielen welvaart.[6] (1688) (překlad z latiny)
- Den zedigen toetsteen van de onverdragelijcke weelde, verthoont in 't leven van den verloren brzy. (1689)
- Den wegh der deughden beset potkal Scherpe Dorna van Quellinghena. (1697)
- Antiquiteyten der stadt Lier, in Brabant, byeen vergadert uyt verscheyde annotatie boeken ende curieuse stukken, beginnende int jaer 762 to 1699 (rukopis )
- Het leven van de heylige Eugenia. (1701)
- Echos weder-clanck, passende op den gheestelijcken wecker, tot godtvruchtige oeffeninghen. (1706)
- Den spiegel van de verdrayde werelt, te sien in den bedriegelijcken handel, sotte en ongeregelde manieren van het al te broos menschen-leven.[7] (1708)
- Mengelrijmen, Meygaven, Lier-en Sneldichten (rukopis )
Hry
- Alphonsus en Thebasile ofte herstelde onnooselheyt, tragi-komedie op den sin: Oprechte Liefde (1673)
- De cluchte van den verdraeyden advocaet (en de twee borssesnyders) verthoont binnen Lyer den 16 en 17 juny 1659. (1673)
- Rider Den heyligen Gommarus, patroon der stadt Lier, často gewillighe verduldigheyt; op het tooneel ghebrocht door de liefhebbers van d'edele gulde, die men noemt Den groeyenden Boom, binnen de voorschreven stadt Lier, den 23 en 25. června 1669.
- Cluchte van een misluckt overspel, op den sin: Daer d'ongheregheltheyt van een onkuys ghedacht, (1669)
- Den grooten hertoghe van Moskovien of gheweldighe heerschappye, Bly-eyndich treurspel. (1673)
- Treurspel van de heylighe Cecilia, martelaresse, ghenoemt den Spieghel van d 'Eerbaerheydt
- Cluchte van Jan Goethals en Griet, zijn wijf, bedroghen door twee geapposteerde soldaten, verbetert en vermeerdert door C. De Bie.
- De cluchte van den jaloursen dief, afbeldende d'onghetrouwicheyt, bemonden achterclap en onversaefde lichtveerdicheyt der menschen, v Reynaldo Plattebors en madam Sacatrap.
- Den verloren zoon Osias of bekeerden Zondaer
- Het goddelijck ransoen der zielen salicheyt, v suchém deelenu.
- Clucht-wijse komedie van de Mahometaensche slavinne Sultana Bacherach.
- De verlichte waerheyt van Godts vleesch-gheworden woordt in de gheboorte Christi.
- 'T eloofs beprevinghe verthoont in de stantvastighe verduldigheyt van de seer edele Roomsche princesse de heylighe Eugenia, blyeyndigh treurspel.
- Beschermde suyverheyt in de twee heylige Theodora en Didymus, martelaren om 't Rooms geloof onthooft, treurspel.
- Kluchte van Hans Holleblock, geusen predikant.
- Vermaekelijcke klucht van Roeland den Klapper of Hablador Roelando
- Wraak van verkrachte kuysheydt, okouzlený ramp-saligem leven van de princerse Theocrina omteert van den ontuchtigen en bloetgierigen Amurath
- De klucht van den nieuw-gesinden doctoor, meester Quinten-Quack en Cortisaen sijnen bly-geestigen knecht
- Kluchtwijse Commedie van de ontmaskerde liefde
- Leer-gierich ondersoeck der verlichte duysterheyt en weet-lievende kennisse der waerheyt, bewesen in 't Rooms christen gheloof door den heylighen Epictetus en den seer edelen en overschoonen Astion
- Het vlaemsche masker van Colonel Spindeler, archlistelijck ontdeckt aen de lichtveerdige françoisen door Oniati, borgemeester van Brugge, anno 1658
- Lijden sonder wraak, z de Armoede van grave Florelus, bontgenoot van Vranckrijck, blyeyndich treurspel;
- De klucht van den Subtijlen Smidt, het vinden van 't maet-ghesangh oft musica;
- De klucht van Gijs Snuffelaer en 't lichtveerdigh Pleuntjen, genoemt d'occasie maekt den dief; ""
- De comedie der Liersche Furie, de kettersche verradery op den 14. října 1595;
- De klucht van den bedroghen soldaet;
- De klucht van den stouten Boer oft gheveynsten Auditeur;
- Komedie van Mas Aniello v de beroerte van Napels, ghenoemt: Op en Nedergangh van 's menschen leven.
- Blyeyndigh treurspel van de gravinne Nympha en Carel, hertogh van Calabrien, z wraak-lustighe liefde;
- De klucht van de ramp-salighe liefde in den ongetrouwen minnaer;
- Het droef-eyndigh toch geluck-saligh Treurspel van de twee heylighe martelaren Crispinus en Crispianus ze Standtvastighe Lijdtsaemheydt;
- De klucht van den bedroghen duyvel der onkuysheyt en Deep (sic) makenden geusen Predicant in 't spelen met de kaert;
- De comedie van Apollonius en Hildebertus, twee verliefde minnaren van edel geslacht, de verloren gelegentheyt;
- De klucht van de bedroghen gierigheyt in Judas en de bedwonghen vrientschap van Pilatus.
- Klucht van het bedriegelyck mal.[8] (1710)
Reference
- ^ Adriaan de Bie životopis v De groote schouburgh der Nederlantsche konstschilders en schilderessen (1718) od Arnold Houbraken, s laskavým svolením Digitální knihovna pro nizozemskou literaturu
- ^ Het gulden skříňka vande edel vry schilder const, online verze faxu v systému Windows Knihy Google, str. 281
- ^ Bie, Cornelis De (1. ledna 1661). Het gulden Cabinet vande edel vry schilder const, inhoudende den lof vande vermarste schilders, architecte, beldthowers ende plaetsnyders van dese eeuw. Jan Meyssens - prostřednictvím internetového archivu.
- ^ Bie, Cornelis De (1. ledna 1710). „Klucht van het bedriegelyck-mal“.
- ^ Bie, Cornelis De; Neeffs, Jacobus (1. ledna 1670). „Faems weer-galm der Neder-duytsche poësie van Cornelio De Bie tot Lyer, uyt sijnen tydts over-schot vrymoedelijck voor-gestelt op de domme waen-sucht des wereldts, ghenoempt, werelts sots-cap vol zedige moraliteyten en sinne-beelden“. Jan Jaye.
- ^ Horstius, Jacobus Merlo; Bie, Cornelis De; Snyders, Michael (1. ledna 1688). Het sout der sielen welvaart getrocken uyt [...] Paradisvs animae christianae. R.D. Iacobi Merlo Horsty. Augustinus Graet [Boekverkoper] - prostřednictvím internetového archivu.
Cornelis De Bie.
- ^ Bie, Cornelis De; Salpaert, Jean; Bollaert, Quirin-Gilles; Gummarus, St; Bouttats, Gašpar; Everwyn, Willem (1. ledna 1708). „Den spiegel vande verdrayde werelt: te sien in den bedriegelijcken handel, sotte, en ongeregelde manieren van het al te broos menschen leven“. Joannes Paulus Robyns.
- ^ Bie, Cornelis De (1. ledna 1710). „Klucht van het bedriegelyck-mal“.
Zdroje
- Cornelis de Bie ve Slovníku historiků umění
- Cornelis de Bie na dbnl. (v holandštině)
- Kalff, G., Geschiedenis der Nederlandsche letterkunde. 5. díl J.B.Wolters, Groningen, 1910.
- Lemmens, „Úvod“, in: Het Gulden Cabinet der Edel Vry Schilderconst, 1971
- Van Boeckel, L., Cornelis de Bie. Zijn Leven en zijne werken. Lier, 1910
- Willems, J.F. (red.), Belgické muzeum voor de Nederduitsche tael- en letterkunde en de geschiedenis des vaderlands (Vierde deel). Maatschappij tot Bevordering der Nederduitsche Taal- en Letterkunde, Gent 1840.
externí odkazy
- Média související s Cornelis de Bie na Wikimedia Commons