Seznam jeskyní v Polsku - List of caves of Poland
Tento článek je o jeskyně z Polsko.
Geografická distribuce
Tatry
Od roku 2018[Aktualizace], v polštině je známo 843 jeskyní Tatry s celkovou délkou přesahující 134 km[1]. Jsou uvnitř Tatranský národní park. Všichni prominentní jsou vápencové krasové jeskyně z Západní Tatry, ale jsou zde i některé tektonické jeskyně. Největší a nejhlubší jeskyně v Tatrách (a Polsku) se nacházejí v masivech Czerwone Wierchy a Kominiarski Wierch. Další velmi nadějný region, masiv Giewont, je do značné míry neprozkoumaný kvůli jeho přísnému stavu ochrany přírody.[2]
- Bańdzioch Kominiarski
- Bliźniacza Studnia
- Dudnica
- Dudowa Studnia
- Dziura
- Dziura Wyżnia - Jaskinia Lisia
- Dziurka w Trawce
- Górne Kominy
- Jasiowa Dziura
- Jaskinia Bystrej
- Jaskinia Czarna
- Jaskinia Goryczkowa
- Jaskinia Kalacka
- Jaskinia Kamienne Mleko
- Jaskinia Kasprowa Niżnia
- Jaskinia Kasprowa Średnia
- Jaskinia Kasprowa Wyżnia
- Jaskinia Kozia
- Jaskinia Lejbusiowa
- Jaskinia Lodowa Małołącka
- Jaskinia Lodowa Miętusia
- Jaskinia Lodowa Mułowa
- Jaskinia Lodowa w Ciemniaku
- Jaskinia Lodowa w Twardych Spadach
- Jaskinia Magurska
- Jaskinia Mała w Mułowej
- Jaskinia Małołącka
- Jaskinia Marmurowa
- Jaskinia Miętusia
- Jaskinia Miętusia Wyżnia
- Jaskinia Mroźna
- Jaskinia Mylna
- Jaskinia Naciekowa
- Jaskinia nad Zagonem
- Jaskinia Obłazkowa
- Jaskinia pod Dachem
- Jaskinia pod Okapem
- Jaskinia pod Wantą (Litworowy Dzwon)
- Jaskinia Poszukiwaczy Skarbów
- Jaskinia Przeziorowa
- Jaskinia przy Przechodzie
- Jaskinia Psia
- Jaskinia Raptawicka
- Jaskinia Śpiących Rycerzy
- Jaskinia Śpiących Rycerzy Wyżnia
- Jaskinia w Czubie Jaworzyńskiej
- Jaskinia Wielka Śnieżna - nejdelší, největší a nejhlubší jeskyně v Polsku
- Jaskinia Wodna pod Pisaną
- Jaskinia Wodna pod Raptawicką
- Jaskinia Wysoka - Jaskinia za Siedmiu Progami
- Jaskinia Wyżnia Litworowa
- Jaskinia za Płytą (Dziura z Kośćmi Kozicy)
- Jaskinia Zakosista
- Jaskinia Zimna
- Jaskinia Zośka - Zagonna Studnia
- Jędrusiowa Dziura
- Komin w Kazalnicy
- Komin w Ratuszu
- Koprowa Studnia
- Mnichowa Studnia Wyżnia
- Niebieska Studnia
- Piwnica Miętusia
- Pomarańczarnia
- Ptasia Studnia
- Śnieżna Studnia
- Studnia w Dziurawem
- Studnia w Kazalnicy
- Studnia w Progu Mułowym
- Studnia za Murem
- Szara Studnia
- Szczelina Chochołowska
- Tunel Małołącki
- Tylkowa Szczelina
- Zielone Kominy
Pieniny
- Jaskinia nad Polaną Sosnówką
- Jaskinia Pienińska
- Jaskinia w Ociemnem
- Jaskinia Wyżna
Jura
V oblasti Wyżyna Krakowsko Częstochowska je zde přes 1800 známých vápencových jeskyní, většinou kratších než 100 metrů a poměrně mělkých.
Beskydy a Podkarpatsko
Sudety
- Aven w Połomie, Wojcieszów
- Jaskinia Biały Kamień
- Jaskinia Błotna, Wojcieszów
- Jaskinia Imieninowa, Nowe Rochowice
- Jaskinia Kontaktowa, Stara Morawa
- Jaskinia Kryształowa, Wojcieszów (zničeno)
- Jaskinia na Ścianie, Rogóżka
- Jaskinia Niedźwiedzia, Kletno
- Jaskinia Nowa, Wojcieszów
- Jaskinia Pajęcza, Wojcieszów
- Jaskinia Północna Duża, Wojcieszów
- Jaskinia Radochowska, Radochów
- Jaskinia z Filarami - Jaskinia Prosta, Kochanów
- Jaskinia z Rondami, Kochanów
- Szczelina Wojcieszowska, Wojcieszów
- Złota Sztolnia, Duszniki-Zdrój
Świętokrzyskie

- Chelosiowa Jama - Jaskinia Jaworznicka, Jaworznia
- Jaskinia Pajęcza, Jaworznia
- Jaskinia Raj, Dobrzączka
- Jaskinia Zbójecka, Łagów
- Prochownia, Jaskinia Odkrywców, Kielce
- Szczelina na Kadzielni, Kielce
Nida Basin
Sádrovcové krasové jeskyně Nida synklin.
- Jaskinia Sawickiego, Bronina
- Jaskinia Skorocicka, Skorocice
- Jaskinia u Ujścia Doliny, Skorocice
- Jaskinia w Aleksandrowie, Aleksandrów
- Jaskinia w Gackach, Gacki
Gdaňsk Pomořansko
- Grota Mirachowska I (Schron z Kolumnami), Mirachowo
- Grota Mirachowska II (Schronisko Owalne), Mirachowo
- Jaskinia Bajka I, Gądecz
- Jaskinia Bajka II, Gądecz
- Jaskinia Goryla, Gdyně
- Jaskinia Klonowa, Grudziądz
- Jaskinia pod Wierzbą, Grudziądz
- Jaskinia Śpiącego Szweda, Gdyně
- Jaskinia w Mechowie, Mechowo
- Schronisko w Połchowie, Połchowo
Turistické jeskyně
V současné době je v Polsku 17 turistických jeskyní.[3]

Zobrazit jeskyně
Zobrazit jeskyně, s prohlídkami a vyžadováním vstupného:
- Jaskinia Ciemna, Národní park Ojców
- Jaskinia Dziurawy Kamień, Sudety
- Jaskinia Łokietka, Národní park Ojców
- Jaskinia Mroźna, Západní Tatry
- Jaskinia Niedźwiedzia, Sudety
- Jaskinia Nietoperzowa, Polský řetězec Jura
- Jaskinia Radochowska, Sudety
- Jaskinia Raj, Świętokrzyskie
- Jaskinia w Mechowie, Gdaňsk Pomořansko
- Jaskinia Wierzchowska Górna, Polský Jura
- Smocza Jama, Krakov
jiný
Další jeskyně zpřístupněné široké veřejnosti v rámci turistické stezky:
- Dziura, Západní Tatry
- Jaskinia Malinowska, Slezské Beskydy
- Jaskinia Mylna, Západní Tatry
- Jaskinia Obłazkowa, Západní Tatry
- Jaskinia Raptawicka, Západní Tatry
- Smocza Jama, Západní Tatry
Evidence
- Největší a nejhlubší jeskyně:
- Jaskinia Wielka Śnieżna v Západní Tatry, s délkou 23,723 km a vertikálním dosahem 824 m[4]
- Největší horizontální rozsah:
- Jaskinia Miętusia v Západní Tatry, s horizontálním rozsahem ca. 1135 m[5]
- Nejvyšší jeskyně:
- Świnicka Koleba, malá tektonická žulová jeskyně v hoře Świnica v Vysoké Tatry, u ca. 2250 m nad mořem[6][7]
- Nejhlubší podzemní hřiště:
- Studnia Wazeliniarzy (hříčka - „hřídel lickspittles“ nebo „hřídel vaseliners“)[8]) v Śnieżna Studnia v Západní Tatry, s hloubkou ca. 230 m[9]
- Největší podzemní komora:
- Sala Fakro dovnitř Jaskinia Mała w Mułowej v Západní Tatry, o velikosti ca. 85 × 35 × 90 m[10]
- Největší podzemní jezero:
- Wielki Kłamca („velký uchazeč“) v Ptasia Studnia v Západní Tatry, o velikosti ca. 6 × 20 m[11]
Biologie
Pozoruhodný troglobionty, troglofili, a trogloxeny polských jeskyní patří:[12][13]
Korýši
- Acanthocyclops languidoides clandestinus
- Bathynella natans
- Niphargus tatrensis
- Proasellus slavus
- Synurella ambulans tenebrarum
Pavoukovci
- Lobohalacarus weberi quadriporus
- Meta menardi - evropský jeskynní pavouk
- Oribella cavatica
- Porrhomma moravicum
- Pseudanophthalmus pilosellus
Hmyz
- Arhopality pygmaeus
- Catops tristis infernus
- Choleva lederiana
- Mesogastrura ojcoviensis
- Onychiurus alborufescens
- Protaphorura janosik
Netopýři
17 z 21 druhů polských netopýři lze nalézt v jeskyních - většina z nich pouze v zimě, během jejich hibernace.[14]
- Barbastella barbastellus - Barbastelle
- Eptesicus nilssoni - severní bat
- Eptesicus serotinus - Serotinový netopýr
- Myotis bechsteini - Bechsteinův netopýr
- Myotis brandti - Brandtova pálka
- Myotis dasycneme - Rybník
- Myotis daubentoni - Daubentonova pálka
- Myotis emarginatus - Geoffroyův netopýr
- Myotis myotis - Větší netopýr s ušima
- Myotis mystacinus - Netopýr vousatý
- Myotis nattereri - Nattererova pálka
- Nyctalus noctula - Běžná noctule
- Plecotus auritus - Hnědý netopýr
- Plecotus austriacus - Šedý netopýr
- Rhinolophus ferrumequinum - Větší podkovy
- Rhinolophus hipposideros - Malá podkovář
- Vespertilio murinus - Částečně zbarvený netopýr
Zachování
Průzkum
Viz také
Reference
- ^ „Jaskinie Tatr“. old.kktj.pl. Citováno 2018-11-12.
- ^ Bartoszewski, Dariusz (07.02.2005). „Jaskinie tatrzańskie“. Epimenidy. Sopocki Klub Taternictwa Jaskiniowego.
- ^ Bartoszewski, Dariusz (2004-10-28). „Jaskinie turystyczne Polski“. Epimenidy. Sopocki Klub Taternictwa Jaskiniowego.
- ^ „Jaskinie Polski, Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy“. jaskiniepolski.pgi.gov.pl (v polštině). Citováno 2017-12-27.
- ^ „Jaskinie Polski, Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy“. jaskiniepolski.pgi.gov.pl (v polštině). Citováno 2017-12-27.
- ^ Nowak, Jakub (30.10.2007). "Tatry Wysokie". Jaskinie Tatr. Krakowski Klub Taternictwa Jaskiniowego.
- ^ Zwijacz-Kozica, Tomasz (prosinec 1998). "Pseudokras rejonu Roztoka - Pięć Stawów". Dewiator. Zakopane: Speleoklub Tatrzański. 15.
- ^ Albrzykowski, Grzegorz (červen 1989). „Śnieżna Studnia - Syfony“. Dewiator. Zakopane: Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze. 7 (2).
Šachta dostává jméno Studnia Wazeliniarzy, pocházející od lidí, kteří pro ochranu částí těla vystavených ničivému vlivu mikroklimatu jeskyní běžně používali vazelínu.
- ^ Bartoszewski, Dariusz (22.02.2007). "Śnieżna Studnia". Epimenidy. Sopocki Klub Taternictwa Jaskiniowego.
- ^ „Jaskinie Polski, Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy“. jaskiniepolski.pgi.gov.pl (v polštině). Citováno 2017-12-27.
- ^ „Jaskinie Polski, Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy“. jaskiniepolski.pgi.gov.pl (v polštině). Citováno 2017-12-27.
- ^ „Flora i fauna“. Jaskinie. Muzeum Geologiczne Państwowego Instytutu Geologicznego. Archivovány od originál dne 03.12.2007. Citováno 2007-11-27.
- ^ Gończowski, Krzysztof. „Życie w mroku jaskini“. Wiedza i Życie. Warszawa: Prószyński i S-ka (8/1996). ISSN 0137-8929.
- ^ Nowak, Jakub (17. 9. 2002). "Poczet nietoperzy jaskiniowych Polski". Krakowski Klub Taternictwa Jaskiniowego.
externí odkazy
- Stránka jeskyně Epimenides
- Jaskinie (Jeskyně) - polský časopis speleo
- Slovník polsko-anglický zával (v polštině)