Friedrich Wettengel - Friedrich Wettengel

Friedrich Traugott Wettengel (9. února 1750, Asch, Rakousko-Uhersko (Nyní Tak jako, Česká republika ) - 24. června 1824, Greiz, Německo ) byl český luterán teolog.

Život

Syn Reichsadlich-Zedtwitz správce soudu Johann Adam Wettengel a jeho manželka Johanne Sophie Steidel, Friedrich Wettengel získal vzdělání nejprve v domě svých rodičů. Poté, co nastoupil na veřejnou školu v rodném městě na své první školní lekce, se dostal pod vedení školitele s nezbytnými vědeckými znalostmi, aby byl u prvního ročníku střední školy Wettengela v roce 1765 zahrnut u místních soudů. Tam na zkouškách na veřejných školách třikrát prokázal své docentury v latinském a řeckém jazyce. Na Univerzita v Jeně v roce 1768 se věnoval teologickým a filozofickým studiím, které dokončil v roce 1770 na Univerzitě Palackého v Olomouci University of Erlangen. Tam byl ovlivněn Georgem Friedrichem Seilerem, aby pokračoval ve vědeckém vzdělávání.

V roce 1771 získal magisterský titul a o něco později byl učitelem šlechtické rodiny Zedtwitzů v Nentschau. Povzbuzení během jednoho z jeho kázání mu poskytlo přízeň plukovníka von Falkensteina. Podle doporučení Falkensteina odešel Wettengel v roce 1775 do Greizu, kde byl jmenován kaplanem pro a Heinrich XI., Princ Reuss z Greiz. V roce 1780 se stal dvorním kazatelem a ředitelstvím tamního sirotčince. V roce 1792 byl superintendantem a prvním Konsistorialassessorem. Po několik let se jeho neklidná činnost osvědčila, zejména v roce 1792 zřízením semináře pro kazatele a učitele školy. Jako starý věřící zabránil hlasové reformě v Greizu v roce 1806. V dubnu 1824 mu bylo na základě jeho služeb uděleno vytvoření církevní rady. Krvácení v tomto roce však ukončilo jeho život.

Osobní život

Wettengel byl dvakrát ženatý. Dne 15. února 1784 se oženil s Julianou Barbarou Catharinou (1758-28. Února 1784, Greiz), dcerou Johanna Christiana von Maunze v Řezno. Poté, co ovdověl, znovu se oženil v roce 1796 s Christiane Friedericke (11. dubna 1766, Plauen - 28. února 1848, Greiz), dcera plauenského výběrčího daní Johanna Benjamina Eberhardta. Po smrti jejich syna Friedricha Wilhelma Traugotta Wettengela (4. srpna 1800, Greiz - 12. března 1843) daroval Friedericke 5000 Reichstaler chudým a dětským koupelím.

Práce

Wettengel, který měl důkladné znalosti různých odvětví teologických znalostí a ve starších jazycích, získal ve své době jméno jako populární řečník na kazatelně. Dokumentují to zejména jeho publikovaná kázání z roku 1779 o výrokech Ježíše na kříži. V roce 1790 s velkou vynalézavostí odpověděl na otázku, zda jsou symbolické knihy jho pro svobodnou evangelickou církev nebo ne. V roce 1808 se pokusil setkat s nábožensky nakloněnými, kteří se podle jeho názoru zdráhali věřit, že křesťanské služby a veřejné bohoslužby v jejich době byly méně nutné než v době Reformace. Proslavil se také jako básník.

Díla (výběr)

  • Der letzte Tag dieser Welt; v drei Gesängen. Greiz 1779
  • Predigten über die Reden Jesu Christi am Kreuz, nebst zwei andern. Erlangen 1779
  • Beitrag zur Geschichte des wahren Christentbums, dem frommen Leben und seligen Sterben der Frau v. Wolframsdorf. Greiz 1760
  • Wort der Liebe an den Herrn v. Bahrdt. . . 1780
  • Auf den ruhmvollen Tod Leopold's, Prinzen von Braunschweig. Greiz 1785
  • Trostgründe bei den Gräbern unserer Geliebten. Greiz 1785, 1791
  • Der hohe Werth reiner Familienfreuden; eine Predigt. Greiz 1786
  • Anleitung zum weisen und fohen Genusse des Lebens, zunächst für die Jugend, v Gesprächen und Erzählungen. Greiz 1789, 1792
  • Sind die symbolischen Bücher ein Joch für die freie evangelisch-lutherische Kirche? Greiz 1790
  • Josef II. Schattenriß, gezeichnet von einem Ausländer. Frankfurt nad Mohanem 1790
  • Gedichte und Lieder für Leidende. Greiz 1789
  • Der hohe Werth eines Tempels, Predigt bei der Einweihung der nach Einäscherung von 1802 wiedererbauten Stadtkirche. Greiz 1805
  • Lazarus der Arme. Greiz 1806
  • Sind christliches Predigtamt und öffentlicher Gottesdienst in unsern Tagen minder nothwendig, als zur Zeit der Reformation? V Hinsicht auf die Meinung des Herrn Generalsuperintendenten Löfler ve společnosti Gotha beantwortet u.s.w .. Greiz 1808
  • Die Beschränkung der Ehen před Richterstuhl der Religion und Vernunft betrachtet, eine unbefangene Untersuchung. Greiz 1810
  • Geliebtes Greitz! Schaue den Ernst und die Güte deines Gottes! Predigt gehalten nach erfolgten Einschlagen des Blitzes in die Stadtkirche. Greiz 1811
  • Es ist Friede! Eine Predigt. Greiz 1814
  • Sieges und Todesfeier der in denzten Kriegen gefallenen Krieger. Zwei Predigten. Zwickau 1819
  • Aufruf an Christen zur würdigen Feier der Sonn- und Festtage. Zwickau 1819

Literatura

  • Heinrich Doering: Die gelehrten Theologen Deutschlands im achtzehnten und neunzehnten Jahrhundert. Verlag Johann Karl Gottfried Wagner, 1835, Neustadt an der Orla, Bd. 4, S. 709, (Online )
  • Paul Heller: Thüringer Pfarrbuch - Die reußischen Herrschaften. Evangelische Verlagsanstalt, Lipsko, 2004, ISBN  3374021794, Bd. 4, S. 1399
  • Georg Christoph Hamberger, Johann Georg Meusel: Das gelehrte Teutschland, oder Lexikon der jetzt lebenden teutschen Schriftsteller. Verlag Meyer, Lemgo, 5. Aufl., 1800, Bd. 8, S. 478, (Online ); 1812, Bd. 16, S. 206, (Online ); 1827, Bd. 21, S. 525, (Online );
  • Friedrich August Schmidt: Neuer Nekrolog der Deutschen. Bernhardt Friedrich Voigt, Ilmenau, 1826, 2. Jg. (1824), 2. Teil, S. 1161, (Online )